Osobní dopis pro Sjarheje Cichanouského odsouzeného režimem diktátora Lukašenka v prosinci 2021 k trestu 18 let odnětí svobody za své přání žít ve svobodném Bělorusku. Dopis byl předán manželce Cichanouského Svjatlaně při její návštěvě Senátu Parlamentu ČR.
Praha, 12. května 2022
Vážený pane Cichanouski,
možná Vás mé psaní z Prahy překvapí, neboť jsme dosud neměli možnost se osobně poznat.
Přes dva měsíce jsme svědky brutální barbarské agrese režimu Vladimira Putina na území Ukrajiny. Ukrajinský lid i za cenu nesmírných ztrát hrdinně vzdoruje a brání nejen svou zemi, ale i hodnoty celého svobodného a demokratického světa. Jednoznačné důkazy o krutých činech, kterých se ruští okupanti na civilním obyvatelstvu dopouští, se mi při nedávné návštěvě Ukrajiny silně vryly do paměti. Utvrdil jsem se v tom, že podpora Ukrajiny je naší zásadní povinností.
Stejně tak je však důležité připomínat, že utlačovaných národů je v Evropě bohužel více. Brzy to budou dva roky od chvíle, kdy Vám běloruský režim vzal svobodu. Tento dopis píši, abych Vás ujistil, že na Vás a mnohé další vězně svědomí Lukašenkova režimu nezapomínáme a že ve svém boji nejste sami.
Zažil jsem v někdejším Československu dobu nesvobody, kdy se v člověku mísily pocity bezmoci, rezignovanosti a nutkání „něco“ přece jen udělat. U mnohých převážila poslušnost či apatie. O to více si vážím lidí, jako jste Vy, pro které opatrné preventivní mlčení nebylo východiskem a odvážili se v Bělorusku hovořit otevřeně, kriticky a pravdivě. Není překvapivé, že se Vaší odvahy a odhodlanosti vládnoucí běloruský režim zalekl a dělá všechno pro to, abyste zůstal ve vězení.
Jsem přesvědčen, že režim, který odmítá uznat základní práva a svobody každého občana, jako jsou důstojnost a právo být respektován a slyšen, je nakonec odsouzen k zániku. Čekání na tento okamžik se ale může zdát nesnesitelně dlouhé a nejisté. U nás v Československu to trvalo celých čtyřicet let a předchozí pokusy o politickou změnu skončily krvavě. Věřím, že díky odvaze a práci těch, kteří sdílí vizi svobodného Běloruska, budete moci volně dýchat mnohem dříve.
Před téměř rokem jsem v Praze poprvé přivítal Vaši statečnou ženu Svjatlanu, která je pro mě legitimní představitelkou Běloruska. Na plénu Senátu přednesla silné poselství, které díky živému televiznímu přenosu zhlédly desetitisíce diváků. Na budově Senátu jsme vyvěsili červeno-bílou vlajku a veřejně jsme vysvětlovali, jaká je skutečná situace v Bělorusku, kde jste Vy a další političtí vězni nespravedlivě vězněni.
Od té doby jsem měl tu čest se s Vaší manželkou setkat ještě několikrát a vždy jsem ji ujistil, že na naši dlouhodobou podporu svobodnému Bělorusku se můžete spolehnout.
Vážený pane Cichanouski, těším se na den, kdy budete moci žít se svou rodinou ve svobodě, a věřím, že se snad v blízké době setkáme osobně.
Přeji Vám mnoho sil a odhodlání. Prosím vydržte!
Vážený pan
Sjarhej Cichanouski
Bělorusko
г. Прага, 12 траўня 2022
Шаноўны сп. Сяргей!
Магчыма, мой ліст з Прагі Вас здзівіць, бо пакуль у нас не было магчымасці пазнаёміцца асабіста.
Больш за два месяцы мы з’яўляемся сведкамі суровай барбарскай агрэсіі рэжыму Уладзіміра Пуціна на тэрыторыі Украіны. Украінскі народ цаной вялізных страт гераічна супрацьстаіць і бароніць не толькі сваю краіну, але і каштоўнасці ўсяго свабоднага і дэмакратычнага свету. Падчас майго нядаўняга візіту ва Украіну ў маёй памяці моцна заселі адназначныя доказы жорсткіх дзеянняў, якія расейскія акупанты чыняць ў дачыненні да цывільнага насельніцтва. Я ўпэўніўся ў тым, што падтрымка Украіны ёсць нашым асноўным абавязкам.
Гэтаксама важна згадваць, што фактаў уціску народаў у Еўропе, на жаль, больш. Амаль два гады прайшлі з моманту, калі беларускі рэжым забраў у Вас свабоду. Я пішу гэты ліст, каб запэўніць Вас, што мы не забываемся пра Вас і іншых палітычных вязняў рэжыму Лукашэнкі і што ў сваёй барацьбе вы не самотныя.
Я зазнаў часы несвабоды ў колішняй Чэхаславаччыне, калі ў душы чаргуюцца пачуцці бяссілля, замірэння і патрэбы ўсё ж “штосьці” рабіць. У большасці пераважала паслухмянасць альбо апатыя. Тым мацнейшая мая павага да такіх людзей, як Вы, для якіх асцярожнае маўчанне на ўсялякі выпадак не было выйсцем. Вы знайшлі ў сабе смеласць гаварыць у Беларусі адкрыта, крытычна і праўдзіва. Не дзіва, што кіруючы беларускі рэжым спужаўся Вашай смеласці і рашучасці і робіць усё для таго, каб Вы засталіся ў турме.
Я перакананы, што рэжым, які не прызнае асноўныя правы і свабоды кожнага грамадзяніна, такія як годнасць і права быць паважаным і пачутым, асуджаны на крах. Чаканне гэтага моманту можа падавацца невыносна доўгім і няпэўным. У Чэхаславаччыне яно доўжылася сорак гадоў, а папярэднія спробы палітычных зменаў сканчаліся крывёй. Я веру, што дзякуючы смеласці і працы тых, хто падзяляе бачанне свабоднай Беларусі, Вы зможаце вольна дыхаць значна раней.
Амаль год таму ў Празе я ўпершыню прывітаў Вашую мужную жонку Святлану, якая для мяне з’яўляецца легітымнай прадстаўніцай Беларусі. Падчас пленума Сената яна выступіла з моцнай прамовай, якую дзякуючы жывому тэлевізійнаму эфіру пабачылі дзесяткі тысячаў гледачоў. На будынку Сената мы вывесілі бела-чырвона-белы сцяг і публічна тлумачылі сапраўдную сітуацыю ў Беларусі, тое, што Вы і іншыя палітычныя вязні несправядліва знаходзіцеся ў зняволенні.
З таго часу я меў гонар сустрэцца з Вашай жонкай яшчэ некалькі разоў, і кожны раз я запэўніваў яе, што вы можаце разлічваць на нашую доўгатэрміновую падтрымку свабоднай Беларусі.
Шаноўны сп. Сяргей, я з нецярплівасцю чакаю дня, калі Вы зможаце жыць са сваёй сям’ёй у свабодзе, і веру, што ў блізкай будучыні мы з Вамі сустрэнемся асабіста.
Зычу Вам шмат сіл і рашучасці. Калі ласка, трымайцеся!
Шаноўны сп.
Сяргей Ціханоўскі
Беларусь
Osobní dopis předsedy Senátu Miloše Vystrčila Sjarheji Cichanouskému – v češtině (v PDF)
Osobní dopis předsedy Senátu Miloše Vystrčila Sjarheji Cichanouskému – v běloruštině (v PDF)